خودارضایی؛ شواهد علمی و دیدگاه اسلام[1]
مقدمه
انسان، نیازهای مختلفی دارد كه باید به طور شایستهای آنها را ارضا كند تا زندگی سالمی از بعد جسمانی، روانشناختی، معنوی و اجتماعی داشته باشد. علاوه بر نیازهایی از قبیل خوردن، آشامیدن، خوابیدن و ... انسان، نیازهای جنسی نیز دارد كه باید از طریق ازدواج، برآورده شود تا نسل بشر نیز تداوم داشته باشد. رفتارهای جنسی زیادی وجود دارد كه خارج از هنجارهای پذیرفتهشده است و باید ارزیابی و درمان شود. خودارضایی، یكی از رایجترین آنها است و منظور از خودارضایی، تحریك نواحی تناسلی تا رسیدن به اوج لذت جنسی است (حسینی، 2013). در این مقاله، ابتدا اثرات زیستشناختی و روانشناختی خودارضایی بررسی خواهد شد. بعد از دیدگاه اسلام در این زمینه، بیان خواهد شد و در نهایت، به یك جمعبندی خواهیم رسید.
جنبههای زیستشناختی
نتایج چندین پژوهش، حاكی از مضر بودن خودارضایی برای سلامت جسمانی است. حجم زیادی از شواهد علمی، نشان میدهد واكنش شدید قلبی ـ عروقی به استرس میتواند منجر به پرفشاری خون در بلندمدت شود (متیوس و همكاران، 2003). برخی از پژوهشگران، گزارش كردهاند كه مقاربت جنسی آلت ـ واژنی، واكنش فشار خون به استرس را بهبود میبخشد. خودارضایی، نهتنها در واكنش به استرس، فشار خون را افزایش میدهد بلكه فواید مقاربت جنسی آلت ـ واژنی را نیز ندارد (برودی، 2006؛ برودی و كاستا، 2009).
خودارضایی، چندین اثر مهم بر پروستات نیز دارد. تحقیق روی بیش از 2700 مرد نشان داد خودارضایی با افزایش آنتیژن خون مخصوص پروستات، متورم شدن و حساس شدن آن رابطه دارد (كورونا و همكاران، 2010). علاوه بر این، احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردانی كه مرتباً در دهههای سوم، چهارم و پنجم زندگیشان دست به خودارضایی میزدند افزایش مییابد (دیمیتروپلو و همكاران، 2009). پس از ارائه شواهد مختلف، مبنی بر مضر بودن خودارضایی، كارشناسان معتقدند باید خودارضایی به عنوان یكی از روشهای درمان برخی از اختلالات جنسی، كنار گذاشته شود (برودی، 2010).
جنبههای روانشناختی
خودارضایی، اثرات زیادی روی روان انسان دارد. چندین پژوهشگر اعلام كردهاند كه افزایش شیوع خودارضایی، صرفنظر از از فراوانی مقاربت جنسی طبیعی، منجر به بروز نشانههای افسردگی میشود (فروهلیچ و مستون، 2002؛ سیرانوسكی و همكاران، 2004). نتایج یك پژوهش، حاكی از وجود رابطه منفی بین فراوانی خودارضایی و عشق است (كاستا و برودی، 2007). استفاده مكانیزمهای دفاعی ناپخته بین زنانی كه خودارضایی میكردند بیشتر از زنان معمولی گزارش شده است (برودی و كاستا، 2008؛ كاستا و برودی، 2010).
دیدگاه اسلام در مورد خودارضایی
در قرآن كریم، چندین آیه در مورد ازدواج و مسایل جنسی وجود دارد. خداوند متعال در آیات 5 تا 7 سوره مباركه مؤمنون میفرماید: «و كسانیكه پاكدامن هستند، مگر بر همسران یا كنیزان خویش كه (برای آمیزش جنسی) با آنان سرزنش نشوند و كسانیكه غیر از این دو بجویند از حدود خود تجاوز كردهاند)». همانطور كه مشاهده میشود هرشكل از ارضای میل جنسی به غیر از مسیر طبیعیاش كه ازدواج است، در اسلام، ناپسند شمرده شده است كه قطعاً خودارضایی، یكی از این، رفتار ناپسند است. وقتی شخصی از امام صادق (ع) در مورد خودارضایی، سؤال كرد، ایشان در پاسخ به او آیه مذكور را تلاوت كردند و خودارضایی را یكی از مصادیق آن، عنوان كردند (حر عاملی، 1368).
از آنجایی كه خودارضایی، عمل نامشروعی در اسلام، محسوب میشود، اسلام برای رهایی از این گناه، توصیههایی به پیروان خود دارد. در وهله اول، اسلام، افراد را به ازدواج، توصیه میكند و برای افرادی كه در حال حاضر، این امكان، برایشان فراهم نیست، روزهداری را توصیه نموده است (رضوی، 1990). مشخص شده است كه روزهداری، سطح هورمونهای جنسی را كاهش میدهد و نیز موجب تحلیل توان جنسی فرد میشود (مصباحزاده و همكاران، 2005). دوش آب سرد نیز نقش بازدارندهای دارد، وقتی یك نفر، احساس میكند میل به خودارضایی دارد، انجام این كار میتواند این میل را در او كاهش دهد. علاوه بر این، نماز خواندن، دعا كردن و درخواست كمك از خداوند میتواند اراده فرد را برای ترك این عمل، قوی كند (مكارم شیرازی، 1387).
انجام فعالیتهای جسمانی، نقش مهمی در این زمینه دارد و میتواند انرژی فرد را در جهت سازندهای هدایت كند، تعاملات اجتماعی را افزایش میدهد و میتواند سلامت روان را نیز ارتقاء دهد (مكارم شیرازی، 1387). تعیین اهداف و انجام تلاش برای رسیدن به آنها میتواند، زندگی فرد را جهتدار كند و مانع از غلبه میل جنسی شود. همچنین اجتناب از محركهای جنسی مانند تماشای فیلمهای مستهجن، تصاویر شهوانی، خواندن مطالب شهوتانگیز و ... نیز میتواند نقش بازدارندهای در این زمینه داشته باشد (مكارم شیرازی، 1387).
منابع
قرآن کریم (1388)، ترجمه سید محمدرضا صفوی. قم: آبنوس.
حر عاملی، م. (1368). وسائلالشیعه. قم: آلالبیت، لاحیاء التراث.
مكارم شیرازی، ن. (1387). مشكلات جنسی جوانان. قم: نسل جوان.
Brody, S. (2006). Blood pressure reactivity to stress is better for people who recently had penile-vaginal intercourse than for people who had other or no sexual activity. Biological Psychology, 71, 214–222.
Brody, S., & Costa, R. M. (2008). Vaginal orgasm is associated with less use of immature psychological defense mechanisms. The Journal of Sexual Medicine, 5, 1167–1176.
Brody, S., & Costa, R. M. (2009). Satisfaction (sexual, life, relationship, and mental health) is associated directly with penile-vaginal intercourse, but inversely with other sexual behaviour frequencies. The Journal of Sexual Medicine, 6, 1947–1954.
Corona, G., Ricca, V., Boddi, V., Bandini, E., Lotti, F., Fisher, A. D., et al. (2010). Autoeroticism, mental health, and organic disturbances in patients with erectile dysfunction. The Journal of Sexual Medicine, 7, 182–191.
Costa, R. M., & Brody, S. (2007). Women’s relationship quality is associated with specifically penile-vaginal intercourse orgasm and frequency. Journal of Sex and Marital Therapy, 33, 319–327.
Costa, R. M., & Brody, S. (2010). Immature defense mechanisms are associated with lesser vaginal orgasm consistency and greater alcohol consumption before sex. The Journal of Sexual Medicine, 7, 775–786.
Cyranowski, J. M., Bromberger, J., Youk, A., Matthews, K., Kravitz, H. M., & Powell, L. H. (2004). Lifetime depression history and sexual function in women at midlife. Archives of Sexual Behavior, 33, 539–548.
Dimitropoulou, P., Lophatananon, A., Easton, D., Pocock, R., Dearnaley, D. P., Guy, M., et al. (2009). Sexual activity and prostate cancer risk in men diagnosed at a younger age. BJU International, 103, 178–185.
Frohlich, P., & Meston, C. (2002). Sexual functioning and self-reported depressive symptoms among college women. The Journal of Sexual Medicine, 39, 321–325.
Hoseini, S. (2013). Masturbation: Scientific Evidence and Islam’s View. Journal of Religion and Health, 1-6.
Matthews, K. A., Salomon, K., Brady, S. S., & Allen, M. T. (2003). Cardiovascular reactivity to stress predicts future blood pressure in adolescence. Psychosomatic Medicine, 65, 410–415.
Mesbahzadeh, B., Ghiravani, Z., & Mehrjoofard, H. (2005). Effect of Ramadan fasting on secretion of sex hormones in healthy single males. East Mediterr Health Journal, 11, 1120–1123.
Rizvi, S. M. (1990). Marriage and morals in Islam. Vancouver Islamic Educational Foundation
[1] اين مقاله، با اقتباس از مقاله حسينی (2013) با همين عنوان، نگاشته شده است.
نظرات